Lato św. Demetriusza. Ftinopopro/Φθινόπωρο w Grecji.

Blogpost z cyklu: Grecja na co dzień.

Tajemniczo brzmiące słowo: 'ftinoporo' znaczy jesień. Etymologia słowa sięga czasów antycznych.

Starożytny wyraz: ’ftinoporon’ (φθινόπωρον ) składa się z członu 'ftino' (φθίνω) co znaczy ‘zmniejszać coś + 'opora' (οπώρα) - owoce, czyli o tej porze roku (w naturze) coraz mniej owoców.

W październiku, szczególnie w Grecji zachodniej i w górach, zaznacza się wyraźny spadek temperatury. Często występują burze. Niemniej jednak w okresie zbiegającym się z uroczystymi obchodami imienin (26 października) patrona Salonik oraz żołnierzy - świętego Demetriusza w regionie północno-zachodniej Grecji odnotowuje się znaczny wzrost temperatury. Termometr może wskazać nawet 26 - 27'C. Chwilowy powrót lata nazwano: ‘Latem św. Demetriusza’. 

W tym samym czasie kwitną chryzantemy, stąd też szczególnie w Grecji północnej spotkacie się z nazwą rośliny jako: 'agio-dimi-tria-tika /αγιοδημητριάτικα -  kwiaty świętego Demetriusza.

26 października miasto Saloniki hucznie celebruje uroczystość związaną z patronem miasta.

W uroczystościach biorą udział najwyżsi dostojnicy greckiego kościoła prawosławnego jak i również władz lokalnych. Odbywa się uroczysta procesja niesienia ikon: Bogurodzicy oraz św. Demetriusza.

Na Cykladach temperatura przez cały październik utrzymuje się w granicach 18 – 26 stopni, także powyższy zwrot jest mało popularnym powiedzeniem, powiedziałabym nawet nieużywanym.

Zajrzyj tutaj, jeśli chcesz : Jesień na Mykonos.

Wiatraki Mykonos - Kato Myli / Κάτω Μύλοι.

#Blogpost z cyklu: 'Grecka przyroda, grecki krajobraz'.

Najbardziej rozpoznawalnym elementem krajobrazu wyspy Mykonos są XVI wieczne wiatraki. Zorientowane na morze pomiędzy Alefkandrą, a dystryktem Niochori - młyny wiatrowe zachwycają majestatycznym wyglądem.

Wybudowane zostały w XVI wieku na wzór wiatraków holenderskich tzw. wieżyczkowych, których ruchomą część stanowiła wieżyczka z umocowanymi skrzydłami. W Grecji skrzydła wiatraka dodatkowo wyposażano w płócienne żagle, które całkowicie rozwijano lub refowano.

Rozbudowa wiatraków przypada na wiek XVI. W tym czasie Mykonos była ważnym strategicznym punktem handlowym dla Wenecjan. Stanowiła placówkę handlową na szlaku Europa – Azja, dlatego też wiatraki budowano blisko portu ( zach.- poł. wybrzeże miasta) ułatwiając przewoźnikom dostarczanie zboża i zabieranie mąki.

Na zdjęciu: nieistniejący wiatrak usytuowany naprzeciwko zabytkowej cerkwi Paraportiani.

W 1700 r. francuski botanik i podróżnik Joseph Pitton de Tournefort w sporządzonej rycinie obszaru Starego Portu odnotował obecność 10 wiatraków, od których zarówno teren jak i same budowle zyskały miano: Κάτω Μύλοι ή Πολλοί Μύλοι / Kato Myli lub Polli Myli - Dolne Wiatraki / Wiele Wiatraków / Plac Wiatraków.
W rejestrze urzędowym wyspy z 1755r. odnotowanych jest 17 wiatraków wieżyczkowych, a w rejestrze datowanym na 1828 r. zapisanych jest 29 z czego ustne przekazy donoszą o liczbie 40.
Udokumentowana wzmianka o istnieniu pierwszego młyna wiatrowego datowana jest na wiek XV. Rycina obrazkowa pochodząca z tego okresu informuje, że wiatrak istniał na terenie Palio Kastro i nosił nazwą Kastrinos. Budowla nie przetrwała próby czasu i uległa całkowitemu zawaleniu.

Wiatraki usytuowane na terenie Kato Myli są doszczętnie puste w środku za wyjątkiem prywatnego wiatraka Gieronima - Μύλος του Γερώνυμου', który w pełni funkcjonował do końca lat ’60 i pozostał najbardziej zadbanym młynem na Placu Wiatraków.

Ciekawostka: Młyny wiatrowe wybudowane zostały na terenie publicznym dlatego też właściciele wiatraków posiadali akt własności budynku i urządzeń technicznych w nich się znajdujących, ale nie akt własności ziemskiej.